Δραματικά ουράνια τοπία, απαλός φωτισμός από τον ήλιο που βρίσκεται χαμηλά, κοφτά περιγράμματα που έχουν μαλακώσει από το παχύ στρώμα του φρέσκου χιονιού – οι ευκαιρίες για λήψη εκπληκτικών, ατμοσφαιρικών φωτογραφιών σε αυτήν την περίοδο του χρόνου είναι ατελείωτες.
Ο πρώην Canon Ambassador Vladimir Medvedev είναι ένας από τους κορυφαίους φωτογράφους σκηνών άγριας φύσης και τοπίων της Ρωσίας, οπότε είναι συνηθισμένος να δουλεύει σε χαμηλές θερμοκρασίες. Βαθιά εμπνευσμένη από την παλιά σκανδιναβική φωτογραφία, η 14χρονη καριέρα του τον οδήγησε στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και κατά μήκος της Βόρειας Ρωσίας μέχρι τη χερσόνησο Κόλα. Η χερσόνησος βρίσκεται σχεδόν εξολοκλήρου μέσα στον Αρκτικό Κύκλο και είναι ένα από τα βορειότερα σημεία του κόσμου που είναι ακόμα προσβάσιμα με το αυτοκίνητο.
«Είναι τόσο βόρεια, που ο ήλιος ανατέλλει μόνο για λίγο και δεν ανεβαίνει ποτέ ψηλά, πράγμα που δημιουργεί μια πολύ ξεχωριστή, απόκοσμη ατμόσφαιρα», λέει ο Vladimir. «Έχει επίσης και λίγη υγρασία, οπότε σχηματίζεται πάγος στα δέντρα. Βασικά είναι απόλαυση να φωτογραφίζεις εκεί, παρόλο που είναι δύσκολο να φτάσεις.»
Δεν χρειάζεται, όμως, να κάνετε μια πολική εξόρμηση για να αξιοποιήσετε στο έπακρο αυτήν τη μαγική εποχή του χρόνου. Εδώ ο Vladimir μοιράζεται μαζί μας τις κορυφαίες συμβουλές του για τη φωτογράφιση χειμερινών τοπίων, όπου κι αν βρίσκεστε.
1. Φωτογραφίστε σε οποιεσδήποτε συνθήκες
φέρνει κάθε εποχή
Ο ήλιος χαμηλά προσφέρει πιο απαλό φωτισμό αυτήν την εποχή του χρόνου. «Προσδίδει στις λήψεις μια πολύ ωραία αίσθηση», λέει ο Vladimir. «Το χιόνι μάλιστα ανακλά ένα μέρος του φωτός, οπότε, ακόμα κι όταν ο ήλιος βρίσκεται πιο ψηλά από όσο θα ήθελα, οι σκιές δεν είναι τόσο σκληρές όσο θα ήταν το καλοκαίρι.»
© Vladimir Medvedev
«Στη χειμερινή φωτογράφιση και, ειδικότερα, στη φωτογράφιση με χιόνι, δεν υφίσταται κακός καιρός», λέει ο Vladimir. «Οποιεσδήποτε συνθήκες κι αν αντιμετωπίσεις είναι κατά κάποιον τρόπο ευνοϊκές, οπότε ακόμα κι αν πρόκειται για βαριά χιονόπτωση και φαίνεται λες και ο ήλιος δεν θα βγει ποτέ, απλώς να έχετε υπομονή. Καμιά φορά μπορεί να προκύψουν θαύματα.»
Ο σύγχρονος εξοπλισμός ξεπερνάει τις προκλήσεις των πολύ ψυχρών καιρικών συνθηκών. «Οι σημερινές μηχανές έχουν τη δυνατότητα να παράγουν εξαιρετικά αποτελέσματα σε χαμηλές θερμοκρασίες – η μόνη προϋπόθεση είναι ότι πρέπει να έχετε περισσότερες μπαταρίες μαζί σας, επειδή η μπαταρία τους αδειάζει πολύ πιο γρήγορα στο κρύο. Η ποιότητα που προσφέρουν σήμερα οι κορυφαίες compact φωτογραφικές μηχανές, όπως η Canon PowerShot G7 X Mark III, είναι εκπληκτική. Αλλά δεν είναι μόνο ο εξοπλισμός που κάνει την καλή λήψη, είναι και ο φωτογράφος.»
2. Φροντίστε να φωτογραφίζετε με σωστή έκθεση για το λαμπερό χιόνι
«Στις χειμερινές λήψεις, ολόκληρο το δυναμικό εύρος των φωτογραφιών είναι κάπως συμπιεσμένο σε σχέση με τις καλοκαιρινές λήψεις», λέει ο Vladimir, γι' αυτό συνιστά ελαφριά υπερέκθεση για τη λήψη μιας φωτογραφίας που θα είναι πιο κοντά σε αυτό που αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο μάτι. «Η ρύθμιση ISO που επιλέγω εξαρτάται από την ημέρα – αν φωτογραφίζω στο λυκόφως, τότε θα πρέπει να το αυξήσω, αλλά αν υπάρχει αρκετός φωτισμός γύρω, μπορώ να το ορίσω στα 100.»
© Vladimir Medvedev
Από ένα λεπτό στρώμα μέχρι μεγάλα ανεμομαζέματα, το χιόνι είναι το επίκεντρο της χειμερινής φωτογράφισης. Επομένως, είναι ζωτικής σημασίας να βεβαιωθείτε ότι επιλέγετε το σωστό επίπεδο έκθεσης για τα φωτεινά λευκά σε έναν κατά τ’ άλλα ασθενή φωτισμό και κόντρα στον γκρίζο, συνήθως, ουρανό. «Το βασικό πράγμα που πρέπει να προσέξετε είναι οι λήψεις που περιέχουν πολύ λευκό», λέει ο Vladimir. «Πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν θα χάσετε τη λεπτομέρεια και τα ανοικτόχρωμα στοιχεία, διατηρώντας παράλληλα την εικόνα όσο το δυνατόν πιο φωτεινή.»
Αν επιλέξετε να φωτογραφίσετε σε κατάσταση Προτεραιότητας διαφράγματος ή Av (εσείς ρυθμίζετε μια συγκεκριμένη τιμή διαφράγματος ενώ η κάμερα επιλέγει μια ταχύτητα κλείστρου που ταιριάζει), ο Vladimir συνιστά να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στην έκθεση. «Θα επέλεγα έναν μικρό βαθμό υπερέκθεσης, αλλιώς, ειδικά στο χιόνι, τα πράγματα μπορεί να φαίνονται πιο γκρίζα και θαμπά από ό,τι θα έπρεπε», λέει, γιατί η φωτογραφική μηχανή μπορεί να ξεγελαστεί από τη λάμψη του χιονιού και να ελαττώσει την έκθεση.
3. Χρησιμοποιήστε χιονισμένες σκηνές για να πειραματιστείτε με τη σύνθεση
Εφόσον υπάρχει αρκετό φως, ο Vladimir προτιμάει να φωτογραφίζει όσο το δυνατόν περισσότερο κρατώντας με το χέρι τη μηχανή, αντί να χρησιμοποιεί τρίποδο. «Αυτό μου δίνει τη δυνατότητα να πειραματίζομαι περισσότερο και να μετακινούμαι για να βρίσκω καλύτερες, πρωτότυπες γωνίες», εξηγεί.
© Vladimir Medvedev
«Ο χειμώνας είναι γενικώς η καλύτερη εποχή για πειραματισμούς», λέει ο Vladimir. «Σας συνιστώ να παίξετε με τις ρυθμίσεις και τις διάφορες εκθέσεις. Μερικές φορές, όταν οι άνθρωποι βγάζουν χειμερινές φωτογραφίες για πρώτη φορά, μπορεί να φαίνονται υποεκτεθειμένες και όχι και τόσο συναρπαστικές. Ίσως θα ήταν καλή ιδέα να εφαρμόσετε υπερέκθεση επίτηδες για να δείτε πώς χάνονται οι περιττές λεπτομέρειες – ίσως παρατηρήσετε πώς γίνονται πιο εμφανή κάποια περιγράμματα, όπως των δέντρων ή των βουνών.»
Όταν ένα τοπίο είναι κρυμμένο κάτω από μια μεγάλη στρώση χιονιού, «η σύνθεση είναι πιο λιτή και ελκυστική στο μάτι», υποστηρίζει. «Μερικές φορές υπάρχει τόσο πολύ χιόνι που είναι δύσκολο να διακρίνεις τον ορίζοντα, πράγμα που σου δίνει ακόμη μεγαλύτερη δημιουργική ελευθερία να συνθέσεις τη λήψη σου όπως θέλεις.»
Αν υπάρχει αρκετό φως, ο Vladimir προτιμάει να φωτογραφίζει κρατώντας με το χέρι τη μηχανή. «Αυτό μου δίνει τη δυνατότητα να μετακινούμαι για να βρίσκω διαφορετικές γωνίες», εξηγεί. «Συχνά είμαι πρόθυμος να θυσιάσω την ποιότητα που θα μου έδινε μια μεγαλύτερη έκθεση αν χρησιμοποιούσα τρίποδο στο όνομα της δημιουργικής ελευθερίας.»
4. Χρησιμοποιήστε ευρυγώνιους φακούς για να αποτυπώσετε τον χειμερινό ουρανό
Ο χειμώνας παρέχει δραματικά ουράνια τοπία, πράγμα που προσδίδει δυναμισμό στις χιονισμένες λήψεις. «Οι ευρυγώνιοι και εξαιρετικά ευρυγώνιοι φακοί αναδεικνύουν την εντυπωσιακή εικόνα του χειμερινού ουρανού», λέει ο Vladimir.
© Vladimir Medvedev
Για να απαθανατίσει μεγαλύτερο μέρος του χειμερινού ουρανού με τα έντονα χρώματά του, ο Vladimir χρησιμοποιεί ευρυγώνιους φακούς. Όταν φωτογραφίζει με την Canon EOS 5D Mark III ή την Canon EOS R, οι αγαπημένοι του φακοί είναι ο Canon EF 16-35mm f/2.8L III USM και ο Canon EF 11-24mm f/4L USM. Επίσης, συνιστά τον φακό Canon EF 16-35mm f/4L IS USM.
«Μου αρέσει επίσης να φωτογραφίζω με φακό fisheye, τον Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM – όχι τόσο για το εφέ fisheye όσο για την προοπτική που δίνει», προσθέτει ο Vladimir. «Εάν τον ρυθμίσεις με τέτοιο τρόπο ώστε ο ορίζοντας να είναι ευθύς και ακριβώς στη μέση, μπορείς να περικόψεις την εικόνα λίγο, ώστε να μην έχει στην ουσία την παραμόρφωση ενός φακού fisheye, αλλά να παραμένει η νέα προοπτική, η οποία δείχνει εντυπωσιακή.»
Ο εξαιρετικά ευρυγώνιος φακός ζουμ Canon EF-S 10-22mm f/3.5-4.5 USM είναι εξαιρετικά μικρός και ελαφρύς, και είναι ιδανικός για τοπία όταν συνδυάζεται με μια ελαφριά και φορητή κάμερα με αισθητήρα μεγέθους APS-C, όπως είναι η Canon EOS 250D.
Μια compact φωτογραφική μηχανή προσφέρει ακόμη μεγαλύτερη ευκολία και φορητότητα. Η Canon PowerShot G7 X Mark III διαθέτει ενσωματωμένο ευρυγώνιο φακό ζουμ 4,2x 24mm σε ένα σώμα μικρών διαστάσεων, που χωράει στην τσέπη του τζάκετ σας και μπορείτε να την έχετε παντού μαζί σας.
5. Η χειμερινή φωτογράφιση ξεκινάει δίπλα από το σπίτι
Δεν χρειάζεται να ψάξετε θεαματικά χειμερινά τοπία. Θα βρείτε εντυπωσιακές χειμερινές σκηνές δίπλα στο σπίτι σας.
© Vladimir Medvedev
Δεν χρειάζεται να φτάσετε μέχρι τον πολικό Βορρά για να βγάλετε χειμερινές φωτογραφίες. Μπορεί να μην βρείτε κοπάδια ταράνδων κοντά σας, χάσκι που σέρνουν έλκηθρα ή το Βόρειο Σέλας, αλλά μπορείτε να τραβήξετε εποχιακές λήψεις κοντά στο σπίτι σας. Μια εξόρμηση στη φύση, εάν χιονίζει εκεί που μένετε ή όταν βρίσκεστε σε διακοπές, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να εξασκηθείτε, γνωρίζοντας ότι μπορείτε να επιστρέψετε πίσω στη ζέστη όταν το κρύο γίνεται υπερβολικό. «Είναι λογικό να επιχειρείτε να εξερευνήσετε το άμεσο περιβάλλον σας, χωρίς να εκτίθεστε και τόσο πολύ στο κρύο», λέει ο Vladimir. «Εξοικειώνεστε με το είδος του περιβάλλοντος, προτού μείνετε έξω να φωτογραφίσετε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.»
Είναι κάτι που έκανε ο Vladimir στην πράξη για τη σειρά «Χιονοθύελλα – Η ιστορία μίας ημέρας», για τη δημιουργία της οποίας πέρασε μια ολόκληρη ημέρα φωτογραφίζοντας στο χιόνι κοντά στο σπίτι του. «Ήθελα να δείξω το πόσα διαφορετικά τοπία μπορεί να δει κανείς σε μία μόνο μέρα φωτογράφισης. Και όταν ο θεατής καταλαβαίνει την πρόκληση της φωτογράφισης σε μία μόνο μέρα, αισθάνεται σαν να βρίσκεται μαζί μου.»
Έτσι, είτε υπάρχει έξω βαριά χιονόπτωση είτε απλά ένας γραφικός ελαφρύς παγετός, ανεξάρτητα από τη μηχανή που χρησιμοποιείτε, ρίξτε πάνω σας ένα ζεστό παλτό και βγείτε έξω για να απολαύσετε και να αποτυπώσετε το θέαμα του χειμώνα που ξεδιπλώνεται κοντά σας!
Κείμενο της Lucy Fulford