8 συμβουλές για να εκμεταλλευτείτε στο έπακρο το διαθέσιμο φως

Όταν οι συνθήκες φωτισμού συνεργάζονται αρμονικά με τη σκηνή ή το θέμα που βρίσκεται μπροστά σας, το αποτέλεσμα μπορεί να γίνει συναρπαστικό. Μαθαίνοντας πώς να εντοπίζετε την καλύτερη διαθέσιμη πηγή φωτός, είτε φυσική είτε τεχνητή, αποκτάτε τεράστια πλεονεκτήματα. Και το κορυφαίο είναι ότι δεν χρειάζεστε ακριβό εξοπλισμό για να αξιοποιήσετε το φως στο έπακρο. Το μόνο που χρειάζεται είναι να εξασκήσετε το μάτι σας ώστε να εντοπίζει το «καλό» φως. Μόλις ξεκινήσετε να το ψάχνετε, θα διαπιστώσετε ότι βρίσκεται παντού γύρω σας.

Ακολουθούν οκτώ συμβουλές για να τελειοποιήσετε τη φωτογράφιση με τον διαθέσιμο φωτισμό.

Η γη περιστρέφεται διαρκώς, οπότε η γωνία και η ποιότητα του φυσικού φωτός αλλάζουν συνεχώς. Το μεσημέρι, κάτω από τον δυνατό ήλιο ενός καθαρού ουρανού, το φως θα πέφτει κατακόρυφα και θα είναι σκληρό, δημιουργώντας εικόνες με έντονη αντίθεση. Συνήθως στους φωτογράφους δεν αρέσει αυτό το είδος φωτισμού, αλλά μπορεί να γίνει λειτουργικό, αν ο στόχος είναι να γίνει το φως του ήλιου μέρος της σκηνής.

Όταν ο ήλιος χαμηλώνει στον ουρανό, το φως πρέπει να διανύσει μεγαλύτερη απόσταση μέσα από την ατμόσφαιρα της Γης. Τα χαμηλότερα μήκη κύματος στο χρωματικό φάσμα, όπως το μπλε και το βιολετί, διασκορπίζονται από τα σωματίδια στην ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα τα χρώματα να γίνονται πιο απαλά και πιο θερμά. Γι' αυτόν τον λόγο το απογευματινό φως και το ηλιοβασίλεμα έχουν έντονο κόκκινο και κίτρινο χρώμα, και γι’ αυτό το χρονικό διάστημα ακριβώς μετά την ανατολή του ήλιου και ακριβώς πριν από τη δύση του είναι γνωστό και ως χρυσή ώρα.

Οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα του φυσικού φωτισμού. Σε μια συννεφιασμένη μέρα, τα σύννεφα διαχέουν το φως του ήλιου και οι σκιές γίνονται λιγότερο έντονες. Ομοίως, η καταχνιά και η βροχή μπορούν να μαλακώσουν ακόμη περισσότερο το φως και να το κάνουν πιο ψυχρό.

Η εποχή του χρόνου παίζει επίσης ρόλο. Εξαρτάται από την περιοχή που βρίσκεστε στον κόσμο, αλλά σε γενικές γραμμές, τον χειμώνα, η κλίση της γης δημιουργεί μεγαλύτερη απόσταση από τον ήλιο, κάνοντας τη γωνία πρόσπτωσης του φωτός πιο οξεία. Έτσι, παρόλο που οι ημέρες είναι μικρότερες, στην πραγματικότητα έχουμε περισσότερο κατευθυντικό φως για να δουλέψουμε. Από την άλλη, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ο ήλιος ανεβαίνει πιο ψηλά στον ουρανό, οπότε είναι πιο κατακόρυφος και λιγότερο ευνοϊκός για τις φωτογραφίες τις μεσημεριανές ώρες.

«Η επιλογή των ρυθμίσεων μπορεί να είναι πιο περίπλοκη τον χειμώνα, όταν φωτογραφίζετε το χιόνι ή έναν συννεφιασμένο ουρανό», εξηγεί ο Canon Ambassador Sebastien Devaud. «Είναι καλύτερα να αυξάνεις λίγο την έκθεση σε σχέση με την αυτόματη ρύθμιση, ώστε το χιόνι ή ο ουρανός να φαίνονται περισσότερο λευκά παρά γκρίζα. Οι ασπρόμαυρες λήψεις είναι ένας καλός τρόπος για να ενισχύσεις τη δραματικότητα της εποχής, ενώ η ομίχλη, η καταχνιά, τα χαμηλά σύννεφα ή το νερό μπορούν επίσης να δώσουν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στις χειμωνιάτικες λήψεις.»

Στα περισσότερα περιβάλλοντα εσωτερικού χώρου, υπάρχει πιθανότητα να υπάρχουν εσοχές με υπέροχο φυσικό φως, τις οποίες μπορείτε να αποτυπώσετε. Ένα παράθυρο προσφέρει μια πλευρά με απαλό φως που θυμίζει softbox ενός στούντιο. Επομένως, αν φωτογραφίζετε άτομα σε εσωτερικούς χώρους, ζητήστε τους να πλησιάσουν σε ένα παράθυρο και απενεργοποιήστε κάθε τεχνητό φωτισμό.

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε έναν ανακλαστήρα για να ανακατευθύνετε το εξωτερικό φωτός στο θέμα σας. Ο ανακλαστήρας μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό, όπως ένα μεγάλο κομμάτι λευκό χαρτόνι ή αλουμινόχαρτο. Ο ανακλαστήρας θα δημιουργήσει απαλό και φυσικό φως, το οποίο μπορείτε να κατευθύνετε υπό γωνία σαν να στοχεύατε το θέμα με φλας.

Η ποιότητα του φωτός κάνει μεγάλη διαφορά στα πορτραίτα σε εξωτερικό χώρο. Το έντονο ηλιακό φως δεν κολακεύει ιδιαίτερα τα πρόσωπα, καθώς δημιουργεί έντονες σκιές και προκαλεί το συνοφρύωμα των θεμάτων. Οι συννεφιασμένες μέρες είναι ιδανικές, καθώς το απαλό φως μειώνει τις σκιάσεις.

Αν ο ήλιος λάμπει και δεν μπορείτε να περιμένετε τη συννεφιά, μπορείτε να δοκιμάσετε να φωτογραφίσετε πορτραίτα στη σκιά ενός δέντρου ή ενός κτηρίου, καθώς το φως εκεί είναι πιο απαλό και πιο κολακευτικό για τα πρόσωπα. Εναλλακτικά, μπορείτε να δοκιμάσετε να ελέγξετε το φως με έναν ανακλαστήρα, είτε σκιάζοντας το θέμα σας είτε ανακατευθύνοντας το φως στις σκιές ή χρησιμοποιώντας ένα πάνελ διάχυσης. Ένας αποδοτικός και οικονομικός ανακλαστήρας 5 σε 1 είναι ιδανικός. Όταν επιλέγετε χρώμα ανακλαστήρα, λάβετε υπόψη τον τόνο δέρματος του μοντέλου.

Καθώς ο ήλιος χάνεται πίσω από τον ορίζοντα, το φυσικό φως που απομένει αποκτά τα ψυχρά μπλε χρώματα του λυκόφωτος. Πρόκειται για μια καλή ευκαιρία για να βγείτε έξω με τη μηχανή σας. Επειδή όμως η ένταση του φωτός είναι τόσο χαμηλή, χρειάζεστε μια μηχανή με καλές επιδόσεις σε ασθενή φωτισμό. Οι μηχανές με μεγαλύτερους αισθητήρες έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν περισσότερο φυσικό φως καθώς αυτό λιγοστεύει, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με έναν φακό με ευρύ μέγιστο διάφραγμα.

Στο λυκόφως, ίσως χρειαστεί να χαμηλώσετε την ταχύτητα κλείστρου για να μπορέσει να περάσει περισσότερο φως στον αισθητήρα της μηχανής σας. Οι mirrorless μηχανές Canon του Συστήματος EOS R προσφέρουν το καινοφανές σύστημα IBIS, χάρη στο οποίο είναι εφικτές λήψεις με τη μηχανή στο χέρι και έκθεση ενός δευτερολέπτου ή και παραπάνω, χωρίς να ανησυχείτε μήπως η αστάθεια της μηχανής καταστρέψει τη λήψη.

Αν είστε εξοικειωμένοι με τη ρύθμιση της ταχύτητας κλείστρου και του διαφράγματος, τότε μία από τις καλύτερες καταστάσεις έκθεσης για φωτογράφιση με φυσικό φως είναι η Χειροκίνητη κατάσταση (M) με Αυτόματη ρύθμιση ISO. Με αυτόν τον τρόπο, η μηχανή λειτουργεί με το βέλτιστο ISO για το διαθέσιμο φως. Μια καλή γενική επιλογή έκθεσης για φως ημέρας είναι: ταχύτητα κλείστρου 1/200 δευτ., διάφραγμα f/8 και Αυτόματο ISO. Το βράδυ, όταν τα επίπεδα φωτός είναι χαμηλότερα, ανοίξτε το διάφραγμα σε f/2.8 ή στη μεγαλύτερη δυνατή τιμή ώστε να διατηρήσετε τα επίπεδα ISO χαμηλά, για πιο καθαρές λήψεις με λιγότερο θόρυβο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ένας φακός με γρήγορο μέγιστο διάφραγμα, όπως ο Canon RF 50mm F1.8 STM, αποδεικνύεται πολύτιμος.

Ο ασθενής φωτισμός συνεπάγεται συχνά λήψη με υψηλό ISO, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο θόρυβο εικόνας. Επίσης, η αυτόματη εστίαση μπορεί να είναι πιο δύσκολη. Ωστόσο, όταν χρησιμοποιείτε μια μηχανή με καλές επιδόσεις σε συνθήκες ασθενούς φωτισμού, όπως οι Canon EOS R6 ή EOS R7, μπορείτε έχετε ευκρινή αποτελέσματα με υψηλές τιμές ISO, όπως 3200 ή παραπάνω. Επιπλέον, το κορυφαίο σύστημα αυτόματης εστίασης λειτουργεί σε σχεδόν απόλυτο σκοτάδι.

Πέρα από την ποιότητα του φυσικού φωτός, πρέπει επίσης να σκεφτούμε το χρώμα. Είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει στη διάρκεια της ημέρας. Το πρωί, είναι αρκετά θερμό. Το μεσημέρι, είναι πιο ψυχρό, ενώ το βράδυ γίνεται ξανά θερμό. Αυτό είναι κάτι που μετράμε σε βαθμούς Kelvin και η τιμή μπορεί να αλλάξει από 2000K την αυγή σε 7000K στο πιο έντονο φως της ημέρας.

Τα χρώματα μπορούν και αυτά να γίνουν πιο ψυχρά, αν βρίσκεστε στη σκιά ή αν έχει συννεφιά. Γι’ αυτό, ρυθμίστε την ισορροπία λευκού ανάλογα με τις συνθήκες, χρησιμοποιώντας μία από τις προκαθορισμένες καταστάσεις. Αν έχετε αμφιβολίες, φωτογραφίστε σε μορφή RAW, γιατί έτσι μπορείτε να επιλέξετε αργότερα οποιαδήποτε ισορροπία λευκού κατά την επεξεργασία των εικόνων σας σε λογισμικό επεξεργασίας αρχείων RAW και φωτογραφιών, όπως η δωρεάν εφαρμογή Digital Photo Professional της Canon.

Τοποθετώντας τη μηχανή σας σε μια σταθερή επιφάνεια ή σε ένα τρίποδο, έχετε τη δυνατότητα να αποτυπώνετε σκηνές στο λυκόφως ή ακόμη και στο φως του φεγγαριού, καθώς μπορείτε να φωτογραφίζετε με πολύ χαμηλές ταχύτητες κλείστρου, διάρκειας αρκετών δευτερολέπτων ή περισσότερο. Αν συνδέσετε τη μηχανή σας με την εφαρμογή Canon Camera Connect, μπορείτε να χρησιμοποιείτε το τηλέφωνό σας για να ελέγχετε το κλείστρο, να ξεκινάτε και να σταματάτε εκθέσεις Bulb και να φωτογραφίζετε από απόσταση. Αυτό είναι χρήσιμο αν η μηχανή σας βρίσκεται σε θέση που δεν βλέπετε εύκολα την οθόνη LCD ή για λήψεις όπου ακόμη και η παραμικρή κίνηση της μηχανής θα μπορούσε να προκαλέσει θάμπωμα ή να χαλάσει το αποτέλεσμα.

Σε κάθε θέμα ταιριάζει διαφορετική ποιότητα φυσικού φωτός. Το διακριτικό φως ενός παραθύρου, για παράδειγμα, μπορεί να είναι ιδανικό για μελαγχολικά, low-key πορτραίτα. Αντίθετα, η απευθείας ηλιακή ακτινοβολία είναι ιδανική για την ανάδειξη ζωηρών χρωμάτων και υφών, όπως η γούνα ή τα φτερά στη φωτογράφιση άγριας φύσης. Οι μακριές σκιές λειτουργούν εξαιρετικά σε αρχιτεκτονικά θέματα και σκηνές δρόμου, ενώ ο οπίσθιος φωτισμός από το ηλιοβασίλεμα είναι ιδανικός για την αποτύπωση μιας σιλουέτας με φόντο τον έντονο ουρανό.

Μπορείτε επίσης να αξιοποιήσετε στο έπακρο οποιοδήποτε τεχνητό φως έχετε στη διάθεσή σας, όπως τα φώτα του δρόμου, τα φωτιστικά γραφείου ή τη λάμψη μιας υπαίθριας φωτιάς ή εστίας.

Εκεί έξω έχετε στη διάθεσή σας μια υπέροχη ποικιλία φωτός. Έτσι, κάθε φορά που βρίσκεστε έξω με τη μηχανή σας, αναρωτηθείτε: το φως είναι σκληρό ή απαλό, δυνατό ή αδύναμο, θερμό ή ψυχρό, πέφτει κατακόρυφα ή από το πλάι; Εξοικειωθείτε με τις βασικές αρχές του φωτισμού και είναι βέβαιο ότι οι φωτογραφίες σας θα είναι εκπληκτικές, ανεξαρτήτως συνθηκών.



Σύνταξη: James Paterson